
Köprünün Açılış Töreni 10.04.1956
Şanlıurfa ili Birecik ilçesinde bulunan Birecik Köprüsü’nün toplam uzunluğu 720 m dir.
Toplam genişliği 11m olan köprüde, her iki tarafta 1.5m yaya kaldırımı bulunmakta ve araç trafiği için 8m genişliğinde hizmet vermektedir.

Köprünün Vaziyet Planı - Kaynak Ömercioğlu Tezi
Köprünün taşıyıcı sistem olarak iki kısma ayrılmaktadır.
Birecik tarafında kalan ilk kısım alttan taşıyıcı kemer sisteme sahip olup, toplam 5 kemerden oluşmaktadır. Kemerlerin her birinin açıklıkları 57 m’dir.

Köprünün Görünümü
Köprü'de oldukça sık kullanılan mafsallar vardır. Düz kısmı için benzer bir köprü olan Carşamba köprüsü ile aynıdır, ancak kemer kısmında ise her bir kemer 4 mafsal bulundurur.
Zeminin kötü olması ve açıklığın 57m olması etkilidir.

Köprünün Modeli, Yeşil noktalar mafsalları göstermektedir - Kaynak: Tez
Köprünün kemer kısmının temel ayakları, kolon, kiriş, kemer ve tabliyesi betonarme olarak inşa edilmiştir. Kemer kısmının toplam tabliye uzunluğu yaklaşık 300 m’dir.
Akis Dergisi, 7 NİSAN 1956 :
Bir defasında zamanın hükumet Başkanı Fıratı, yanyana dizilen salların meydana getirdikleri geçici köprü ile geçmişti. İşte o gün Bireciklilere bir köprü söz verilmişti. Ama, daha çok bekleyeceklerdi.

KGM dergilerinden Köprünün Fotoğrafı
Köprünün etüt ve sondaj işlerini Yüksek Müh. Fevzi Akkaya yaptı. Karayolları Umum Müdürlüğü Köprüler Fen Heyeti proje ve keşifleri hazırlıyordu. İnşaat için 1951 bütçesine gerekli tahsisat da konmuştu. Köprünün ilk ihale bedeli 2.800.520 lira idi. İhale 15 Haziran 1951 de ilan edildi. Başvuran firmaların sayısı onbeşti. Fakat bunlardan dördü ihaleye girdi. Neticede köprü en fazla indirim (% 18.75) yapan Amaç Türk Anonim Şirketine ihale edilerek, 31 Temmuz 1951 de taraflar arasında mukavele imzalandı.
Üretici artık malının yollarda bozulup çürümesinden, yahut Fırat sularına gömülmesinden endişe etmeyeceği için iktisadi faaliyette de bir kalkınma olacaktır. Fırat vadisinin şimdiye kadar memleket pazarlarına ulaşamayan ürünleri mahsulleri bundan böyle bir gün içinde yurt içinde dağılabilecektir.
Köprü yapımıyla ilgili bilgiyi Yük. Müh. Halim Ağaoğlu anısında veriyor:
" Bu defa Güneydoğuya yaptığım seyahatte Birecik Köprüsüne uğramadan geçemedim. Arkadaşım kontrol mühendisi Mustafa Tanrıkulu'nu görmek de benim için ayrı bir zevkli....


3. Şantiye Mühendisi: Kadri Çile
Yüksek Mühendis Kadri Çile, 1953 yılında şantiyede görevi başındayken isten çıkarılan bir işçi tarafından tabanca ile öldürülmüştür.

Kontrol mühendisi olarak işin başından itibaren Yüksek mühendis: Mustafa Tanrıkulu görev almıştır.

Köprünün yapımı sırasında sağda Süleyman Demirel - Kaynak: Örmecioğlu Tezi
Yapımı 3.200.000 liraya mal olan köprünün projeleri Köprü Proje Fen Heyetinde hazırlanmıştır. Sondajları Feyzi Akkaya tarafından yapılmıştır.
Feyzi Akkaya bu köprüden söyle bahsediyor:
Bu işlerden sonra, Fırat üzerinde, Birecik köprüsü'ne teklif hazırladığımızı hatırlıyorum. Bu köprünün sondajlarını da biz yapmıştık ve zemini iyi tanıyor, yapılacak işi iyi biliyorduk. Bu iş için Malatya köprülerinden çıkan kereste de elimizde hazır bulunuyordu. Buna rağmen ancak az bir tenzilat yapabilmiştik ve yeni kurulan "Amaç" firması yüksek tenzilat yapmış ve bu isi elimizden almıştı.
Bir sene sonra, ben oralarda Gaziantep-Karakamış arasındaki demiryol güzergah aplikasyonunu yaparken, yolumun üstünde bulunan köprüye ugramıştım. Şantiyelerindeki sessizlik ve hareketsizlik derhal göze çarpıyordu. Bir iki sene sonra, "Amaç" bu köprüyü bitirebilmişti ama kendisi de bitmişti ....

Köprü Şantiye İslerinin Şematik Gösterilmesi - Kaynak: Örmecioğlu Tezi
Sürekli su üzerinde bulunan kemerlerin temelleri dere kenarından 8 m derinlikte bulunan kaya tabakasına kadar indirilmiştir.
Temel inşaatı larsenle yapılmıştır. Iskeleler kısmen ahşap, kısmen demirden yapılmıştır.

Tez: A. Bayraktar, A.C. Altunışık ve T. Türker, Uzun Acıklıklı Betonarme Karayolu Köprülerinin Deprem Güvenliklerinin Hasarsız Dinamik Deneysel Yöntemlerle Belirlenmesi: Birecik Köprüsü Ornegi, 2. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı 25-27 Eylül 2013 – MKÜ – HATAY
Köprünün Hikayesi
Birecik Köprüsü Mühendisinin
Acıklı Hikâyesi…
Sadece duygu yüklü hislerim nostaljik anılara geri gitti. Birecik'e köprü
yapılması konusunda yaygın söylentiler vardı. İşte, sal ve kelek işi yapanların köprünün yapılmaması için mühendisi öldürttüğü hikâyesiydi. Ben de
ister istemez söylenenlerden etkilenmiştim. Haksız da sayılmam; çünkü o
olay olduğu zaman bizler çocuktuk.
Ama herkes kendine göre duygusal
bir ifadeyle anlatıyor biz de duyuyorduk. O sal ve kelek yapımcılarına düşman kesilmiştik. Zamanın hükümeti öldürülen mühendis olayını siyasi ranta
dönüştürmek, ne zorluklara göğüs gererek bu büyük eseri meydana getirdiğini vurgulamak için bir ilçe halkını suçlama pahasına kullandığı anlatılıyordu.
Fakat Birecik terminalinde otobüse binen yaşlıca bir Bireciklinin bu
olayı anlatması daha mantıklı gelmişti
bana... Orada köprüyü yapan mühendisin öldürülmesi, bir zamanlar çok konuşulan bir olaydı. Bizimle bildiklerini
paylaşınca bu olaydaki algılamanın
yanlışlığını böylece öğrenmiş olduk.
"Mühendisi öldüren kişi Birecik'in karşı
yakasında Kefre Köyü’ndendir. Ben de
o köyden biriyim. Kaba sıvada kullanılan, inşaatçıların “Bayındır kumu” dedikleri kum bu köyden getirilir. Köprü inşaatı sırasında köyün neredeyse tamamı köprü inşaatında çalışıyordu.
Bu adam yaramaz, huysuz, amirlerine
itiraz eden kaytarıcı bir tipti. Sürekli işyerinde hır çıkaran kısacası ‘deli’ tabir
edilen biriydi. Bütün uyarılara rağmen
bir türlü ıslah olmadı. Buna, önce gece
bekçiliği vererek insanlarla irtibatını
kesmeye çalıştılarsa da bir türlü olmadı.
Benim de orada olduğum bir gün
maktul mühendisle bir tartışmaya
girdi. Arkasından işten atıldı. Takıntılı
bir kişiliğe sahip olan katil, işten atılma
sorumlusu olarak tartıştığı mühendisi
suçluyordu. Uygun zamanı gözleyen
katil punduna getirip mühendisi şantiyede öldürdü. Olay büyütüldü, Birecikliler köprü kurulmasını istemediği
için böyle yaptılar havasına sokuldu.
Hatta mühendisin kabri köprünün
Nizip tarafında hemen köprünün yanı
başına yapıldı.” Oradan geçerken de
bize mezarı da gösterdi.
Misbah HİCRİ
Şurkav Şanliurfa Dergisi
10 Nisan 1956 / Birecik Köprü Açılışı